Edukacyjno – terapeutyczny program własny dla oddziału przedszkolnego i I klasy
dla dzieci z dziecięcym porażeniem mózgowym przy Szkole Podstawowej nr 116
w Zespole Szkół nr 21 we Wrocławiu.

CELE PROGRAMU:

• Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu dzieci z porażeniem mózgowym, poprzez przygotowanie ich do jak najbardziej niezależnego i godnego funkcjonowania w społeczeństwie.
• Nauczenie biernego, bo niepełnosprawnego i bezradnego dziecka, bycia aktywnym poprzez nabywanie umiejętności radzenia sobie z czynnościami codziennego życia.
• Osiągnięcie, najwyższego możliwego dla każdego z dzieci, poziomu wykonywania poszczególnych czynności.
• Poprawa samoobsługi, komunikacji i uspołecznienia oraz funkcjonowania dzieci w zakresie uszkodzonych funkcji ruchowych.
• Kształtowanie i rozwijanie umiejętności komunikowania się werbalnego i pozawerbalnego.
• Zwiększenie motywacji i aktywności dzieci z wczesnym uszkodzeniem mózgu, poprzez stwarzanie możliwości osiągania sukcesu.

PROGRAM WŁASNY OPRACOWAŁ ZESPÓŁ W SKŁADZIE:

• Ewa Cieślińska – pedagog specjalny, logopeda, specjalista AAC
• Ewa Dąbrowska – nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej
• Elżbieta Goldwasser – rehabilitant, pedagog specjalny
• Mariola Koprek – pedagog, neurologopeda, specjalista AAC
• Magdalena Litarska – rehabilitant, nauczyciel terapeuta
• Wanda Swórska – nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej

O Systemie Nauczania Kierowanego – Petö.

Twórcą Systemu Nauczania Kierowanego był węgierski lekarz i pedagog Andras Petö. W 1945 roku stworzył w Budapeszcie Państwowy Instytut Terapii Ruchowej, aktualnie nazywany Instytutem Osób Niepełnosprawnych Ruchowo w Budapeszcie. Następczyni Petö dr Maria Hari stworzyła przy Instytucie Kolegium kształcenia terapeutów prowadzących w Nauczaniu Kierowanym.
Od roku 1986 rozpoczęła się międzynarodowa faza Nauczania Kierowanego. Obecnie jest to zjawisko międzynarodowe, polegające na adaptacji systemu do miejscowych warunków historyczno – kulturowych.

System Nauczania Kierowanego jest uznaną na świecie metodą opartą na współczesnej wiedzy o mózgu i jego funkcjach (neurofizjologicznej i neuropsychologicznej oraz pedagogicznej). Wykorzystuje ona zdumiewające właściwość mózgu polegającą na tym, że w przypadku uszkodzenia pewnych obszarów, inne zdrowe regiony mózgu mogą przejąć funkcje tych uszkodzonych. Trzeba je tylko tego nauczyć, wykorzystując naturalną gotowość dziecka do nauki. System bazuje na interdyscyplinarnej pracy członków zespołu terapeutycznego.

Cele systemu:

Dziecko stanowi nierozłączną całość (fizyczną, intelektualną, emocjonalną), wymaga więc zintegrowanego podejścia, z naciskiem na rozwój poczucia własnej wartości. Celem systemu jest nauczenie biernego dziecka bycia aktywnym. Przygotowanie osoby z porażeniem dziecięcym do niezależnego funkcjonowania w społeczeństwie – przejście od niewłaściwej koordynacji do zdolności przystosowania się do codziennego życia, czyli tzw. ortofunkcji. Ortofunkcja oznacza to, co dobre i możliwe dla danej osoby, a nie porównywanie jej osiągnięć z osiągnięciami innych. Dziecko z porażeniem mózgowym musi nauczyć się wielu umiejętności, które zdrowe dziecko nabywa nieświadomie i automatycznie poprzez zabawę z matką, poznawanie własnego ciała i otoczenia, kontakty z dorosłymi i ich naśladowanie. Kluczowym elementem w procesie uczenia jest motywacja wyzwalana w dziecku przez oddziaływania wykształconego zespołu terapeutycznego pracującego z dzieckiem.

Ten model zintegrowanych działań rehabilitacyjno – edukacyjno – społecznych jest realizowany w klasie zerowej i pierwszej Szkoły Podstawowej nr 116.

Kluczowe dla systemu są następujące ułatwienia:

• Obecność prowadzących – prowadzi zajęcia, ustala program i sposób jego realizacji. Podczas zajęć obecne są również inne osoby tzw. drudzy prowadzący czuwające nad poprawnym wykonaniem zadania przez dzieci którym asystują.
• Praca w grupie – grupa pozwala na powtarzanie nabytych umiejętności i nawiązywanie stosunków z innymi dziećmi, ułatwia organizację życia dziecka w systemie szkolnym.
• Metoda rytmiczności poleceń – werbalizacja czynności i rytmizacja poleceń pozwala na wykonanie czynności w rytmie wypowiadanych poleceń. Piosenki są ważnymi technikami ułatwiającymi nauczanie.
• Program – obejmuje wszystkie aspekty dysfunkcji dziecka. W rozkładzie zajęć jest czas na opanowanie i doskonalenie podstawowych czynności takich jak stanie, chodzenie, siedzenie, jedzenie, toaleta i bardziej skomplikowanych jak, czytanie, pisanie, arytmetyka. Dzieci wykonują tzw. serie zadań, do których przywiązuje się ogromną wagę. Są też zajęcia manualne zwane szkołą rąk – uczenie się fiksacji, utrzymywania równowagi poprzez naukę chwytania, trzymania i uwalniania z chwytu. Program jest krótkoterminowy i długoterminowy, indywidualny i modyfikowany w razie potrzeb.
• Specjalne przyrządy (meble Petö) – składają się z drewnianych drążków umożliwiających dziecku w każdej pozycji naukę chwytania, trzymania, uwalniania z chwytu.
• Transfer – umożliwia wielokrotne wykorzystanie nabytej umiejętności w innych czynnościach i sytuacjach.

Postępy w usprawnianiu dotyczą wszystkich obszarów dysfunkcji dziecka i są oceniane po każdym semestrze pracy w formie oceny opisowej.