Szkolny program wychowawczo-profilaktyczny
w Zespole Szkół nr 21 we Wrocławiu

• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku
  (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.).
• Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 roku
  (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526).
• Ustawa z 26 stycznia 1982 roku – Karta Nauczyciela
  (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1189).
• Ustawa z 7 września 1991 roku o systemie oświaty
  (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.).
• Ustawa z 14 grudnia 2016 roku – Prawo oświatowe
  (Dz.U. z 2017 r. poz. 59).
• Ustawa z 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
  (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 487).
• Ustawa z 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii
  (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 783).
• Ustawa z 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych
  (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 957).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej
  (Dz.U. z 2017 r. poz. 356).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 roku w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii
  (Dz.U. z 2015 r. poz. 1249).
• „Wytyczne MEiN, MZ i GIS dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych – tryb pełny, stacjonarny” – zbiór zaleceń uwzględniający sytuację epidemiologiczną, w tym dotyczących pomocy psychologicznej w sytuacji kryzysowej wywołanej pandemią COVID-19.
• Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego” – sporządzony na zlecenie MEiN (oparty na wynikach badań wśród uczniów, rodziców, nauczycieli w okresie kwiecień 2020-styczeń 2021).
• Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa na bieżący rok szkolny.
• Statut Zespołu Szkół nr 21 we Wrocławiu.

Spis treści

1. WPROWADZENIE DO PROGRAMU
2. WIZJA SZKOŁY
3. MISJA SZKOŁY
4. MODEL ABSOLWENTA
5. WARTOŚCI WYCHOWAWCZE
6. CELE OGÓLNE
7. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNYCH I ICH ZADANIA
8. PRZEGLĄD KALENDARZA ŚWIĄT, UROCZYSTOŚCI, TRADYCJI I OBYCZAJÓW SZKOLNYCH
9. DIAGNOZA POTRZEB I ZASOBÓW
10. ZASADY EWALUACJI PROGRAMU WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNEGO
11. TREŚCI WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNE DO REALIZACJI PODCZAS GODZIN DO DYSPOZYCJI WYCHOWAWCY
    
    

1. WPROWADZENIE DO PROGRAMU
   
   Zadania wychowawcze szkoły są podporządkowane nadrzędnemu celowi, jakim jest wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, które powinno być wzmacniane i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki dzieci i młodzieży. Szkoła jako środowisko wychowawcze ma za zadanie wspomagać uczniów w osiąganiu wszechstronnego rozwoju, kształtować postawy, umożliwić korygowanie deficytów w celu optymalizacji osiągnięć edukacyjnych uczniów oraz zapobiegać zagrożeniom poprzez profilaktykę, przeciwdziałanie istniejącym zagrożeniom i wsparcie uczniów.
   Program powstał w oparciu o wyniki obserwacji, badań ankietowych, rozmów i konsultacji z uczniami, rodzicami i nauczycielami.
   
   
2. WIZJA SZKOŁY
   
   Nasza szkoła jest placówką:
   • właściwie zarządzaną, z wysoko wykwalifikowaną kadrą nauczycieli,
   • przygotowującą uczniów do nauki na wyższych etapach edukacyjnych, samodzielnego zdobywania wiedzy oraz funkcjonowania w grupie,
   • stwarzającą warunki do rozwoju pasji i zainteresowań uczniów, motywującą do osiągania sukcesów na miarę swoich możliwości,
   • przygotowującą do przyszłości, gdzie uczy się języków obcych, kreatywności, krytycznego myślenia, korzystania z nowoczesnych technologii,
   • w której panuje atmosfera odpowiedzialności za nauczanie i wychowanie oraz klimat sprzyjający twórczej pracy nauczycieli i uczniów,
   • zapewniającą bezpieczne i higieniczne warunki nauki i pobytu ucznia w szkole,
   • w której rodzice są partnerami, aktywnie uczestniczą w życiu i rozwoju szkoły, wspierają i pomagają nauczycielom w realizacji przyjętych zadań,
   • środowiskową, otwartą na potrzeby środowiska lokalnego i aktywnie współpracującą z różnymi instytucjami.
     
     
3. MISJA SZKOŁY
   
   Integracja i Rozwój Talentów
   
   (…) każdy człowiek jest siedliskiem talentów. Jest artystą, czy jako uczeń, sprzedawca, pielęgniarz, lekarz, inżynier, czy też rolnik. Wszędzie tam, gdzie rozwija swoje zdolności, jest on artystą.
   - Joseph Beuys
   
   Misją naszej szkoły jest:
   • stwarzanie warunków wszechstronnego rozwoju ucznia zgodnie z jego indywidualnymi potrzebami i możliwościami psychofizycznymi oraz predyspozycjami,
   • odkrywanie, rozwijanie uzdolnień i zainteresowań uczniów poprzez atrakcyjne formy nauczania, bogatą ofertę zajęć pozalekcyjnych oraz udział w konkursach, turniejach, olimpiadach (szkolnych i pozaszkolnych),
   • wyposażenie uczniów w wiedzę, kompetencje i umiejętności (współpracy, komunikowania się), wdrażanie do świadomego korzystania z różnych źródeł informacji, posługiwania się najnowszymi technologiami informatycznymi,
   • kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich: umiłowania swojej Ojczyzny, szacunku dla tradycji i historii narodu, dbałości o poprawność języka polskiego przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata, kształtowanie umiejętności nawiązywania kontaktów z rówieśnikami, także z przedstawicielami innych kultur;
   • dążenie do integracji wszystkich uczniów i pracowników ZS Nr 21 – kształtowanie postaw moralno-etycznych, w duchu tolerancji i szacunku dla drugiego człowieka oraz odpowiedzialności za siebie i innych;
   • propagowanie zdrowego stylu życia i dbałość o środowisko naturalne, a także ukazywanie zagrożeń i zapobieganie uzależnieniom współczesnego świata; przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych;
   • wspomaganie rodziców w procesie wychowania; budowanie atmosfery sprzyjającej partnerskiej współpracy z rodzicami. 
   • profilaktyka i działania pomocowe na rzecz wsparcia psychicznego uczniów w trakcie i po wygaśnięciu epidemii COVID-19 w celu osiągnięcia równowagi między nauczaniem i wychowaniem uzupełnionym o profilaktykę (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”).
   
   
4. MODEL ABSOLWENTA
   
   Absolwent naszej szkoły:
   • jest dobrze przygotowany do nauki na kolejnym etapie edukacyjnym,
   • posiada umiejętność współpracy w grupie, jest komunikatywny i odpowiedzialny,
   • potrafi korzystać z różnych źródeł informacji i najnowszych technologii informatycznych,
   • jest tolerancyjny wobec osób niepełnosprawnych, odmiennych poglądach, pochodzeniu, wyznawanej religii,
   • wykazuje się wysokim poziomem kultury osobistej, co przejawia się odpowiednią postawą, stosownym ubiorem, dbałością o kulturę słowa,
   • jest wrażliwy na potrzeby innych, pomaga młodszym i słabszym,
   • zna historię, kulturę i tradycje swojego regionu i narodu, jest otwarty na wartości kultur Europy i świata,
   • posiada wiedzę na temat współczesnych zagrożeń społecznych i cywilizacyjnych, podejmuje odpowiedzialne decyzje w trosce o bezpieczeństwo własne i innych,
   • zna zasady ochrony zdrowia psychicznego (w tym, w sytuacji kryzysowej wywołanej epidemią COVID-19) oraz czynniki chroniące przed zagrożeniami wynikającymi z długotrwałej izolacji społecznej i reżimu sanitarnego,
   • rozumie związek między pogorszeniem się stanu zdrowia psychicznego a podejmowaniem zachowań ryzykownych i problemów z tym związanych (np. stosowanie substancji psychoaktywnych, przemocy, uzależnień behawioralnych),
   • szanuje potrzeby innych i jest chętny do niesienia pomocy,
   • jest odporny na niepowodzenia,
   • docenia wartość rodziny; szanuje rodziców i osoby starsze,
   • aktywnie uczestniczy w różnych formach życia społecznego i kulturalnego,
   • jest samodzielny i zaradny w życiu codziennym odpowiednio do swojego poziomu sprawności,
   • dba o środowisko naturalne człowieka, szanuje przyrodę,
   • potrafi dbać o zdrowie i bezpieczeństwo własne i innych, dokonuje właściwych wyborów, przestrzega zasad ochrony przed chorobami zakaźnymi (np. COVID-19),
   • przestrzega przyjętych zasad i norm współżycia społecznego.
   
   
5. WARTOŚCI WYCHOWAWCZE:
   
   Kształtowanie wśród uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiednie funkcjonowanie we współczesnym świecie:
   • poszanowanie wartości i godności ludzkiej,
   • aktywne działania na rzecz klasy, szkoły,
   • uczciwość i sprawiedliwość,
   • szacunek do języka, kultury i tradycji narodowej,
   • poszanowanie dla innych kultur i tradycji,
   • wrażliwość na piękno przyrody ojczystej,
   • ogólnoludzkie normy i wartości religijne,
   • pomoc potrzebującym,
   • umiejętność współżycia w rodzinie i społeczności,
   • podejmowanie inicjatyw, przedsiębiorczość,
   • rzetelność i odpowiedzialność, sumienność,
   • zdrowy styl życia,
   • zapobieganie wszelkiej dyskryminacji.
   
   
6. CELE OGÓLNE
   
   Działalność wychowawcza w szkole i placówce polega na wspomaganiu ucznia i wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze:
   1. fizycznej – ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych, w tym w zakresie przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19,
   2. psychicznej – ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności, ukształtowanie postaw sprzyjających rozwijaniu własnego potencjału kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi uczniów, zdrowiu i dobrej kondycji psychicznej, poszerzanie kompetencji świadomości znaczenia wsparcia w sytuacji kryzysowej osób z najbliższego otoczenia uczniów (rodziców, nauczycieli i wychowawców, specjalistów w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, rówieśników),
   3. społecznej – ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz dokonywania wyborów, a także doskonaleniu umiejętności wypełniania ról społecznych, kreowanie postaw prospołecznych w sytuacji kryzysowej (np. epidemia COVID-19),
   4. aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia, rozwijanie poczucia odpowiedzialności społecznej w sytuacjach kryzysowych zagrażający całemu społeczeństwu (np. rozprzestrzenianie się epidemii COVID-19).
   
   Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności:
   1. współdziałanie całej społeczności szkoły na rzecz kształtowania u uczniów wiedzy, umiejętności i postaw określonych w sylwetce absolwenta,
   2. kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie i odpowiedzialność za własny rozwój należą do jednych z najważniejszych wartości w życiu, a decyzje w tym zakresie podejmowane są w poczuciu odpowiedzialności za siebie i innych,
   3. współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów w celu budowania spójnego systemu wartości oraz kształtowania postaw prozdrowotnych i promowania zdrowego stylu życia oraz zachowań proekologicznych,
   4. wzmacnianie wśród uczniów i wychowanków więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną,
   5. kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole lub placówce, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, wychowanków i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami,
   6. doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami oraz ich rodzicami lub opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów,
   7. wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów,
   8. kształtowanie u uczniów postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym,
   9. przygotowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w kulturze i sztuce narodowej i światowej,
   10. wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych,
   11. wykształcenie u uczniów, nauczycieli i rodziców postrzegania sytuacji kryzysowej jako szansy na „zmianę” mogącą przynieść trwałe wartości, np. umiejętność zapobiegania bezradności będącej początkiem pogorszenia kondycji psychicznej człowieka i jej negatywnych skutków (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego).

   Działalność edukacyjna w szkole polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia.

   Działalność edukacyjna obejmuje w szczególności:
   
   1. poszerzenie wiedzy rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach,
   2. poszerzanie wiedzy uczniów, nauczycieli, rodziców na temat wpływu sytuacji kryzysowej (np. wywołanej pandemią COVID-19) na funkcjonowanie każdego człowieka oraz możliwości uzyskania pomocy w szkole i poza szkołą, metod zapobiegania rozprzestrzeniania się epidemii COVID-19,
   3. rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów,
   4. kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji,
   5. kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów i wychowanków w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu,
   6. prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej,
   7. doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego oraz rozpoznawanie wczesnych symptomów depresji u dzieci i starszej młodzieży.

   Działalność informacyjna w szkole polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych skierowanych do uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli i wychowawców oraz innych pracowników szkoły.

   Działalność informacyjna obejmuje w szczególności:
   1. dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych i innych zagrożeń cywilizacyjnych,
   2. udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
   3. przekazanie informacji uczniom i wychowankom, ich rodzicom lub opiekunom oraz nauczycielom i wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii,
   4. informowanie uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkół i placówek z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią.

   Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej.

   Działalność profilaktyczna obejmuje:
   1. wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
   2. wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na ryzyko zachowań ryzykownych,
   3. wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia,
   4. wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano objawy depresji lub obniżenia kondycji psychicznej, a także prowadzenie działań profilaktycznych wobec wszystkich uczniów szkoły.
   
   Działania te obejmują w szczególności:
   1. realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych, rekomendowanych w ramach systemu rekomendacji, o którym mowa w Krajowym Programie Przeciwdziałania Narkomanii,
   2. przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej,
   3. kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych przez uczniów, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych,
   4. poszerzenie kompetencji osób oddziałujących na uczniów (nauczycieli, rodziców, wychowawców, specjalistów) w zakresie wczesnego rozpoznawania objawów depresji,
   5. doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych,
   6. włączanie, w razie potrzeby, w indywidualny program edukacyjno – terapeutyczny, o którym mowa w art. 71b ust. 1b ustawy o systemie oświaty, działań z zakresu przeciwdziałania używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych.
   
   
7. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNYCH I ICH ZADANIA:
   
   Dyrekcja:
   • dba o prawidłowe funkcjonowanie szkoły, o poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły,
   • dba o kształtowanie twórczej atmosfery pracy w szkole, współpracuje z Samorządem Uczniowskim,
   • stwarza warunki do prawidłowej realizacji Konwencji Praw Dziecka oraz umożliwia uczniom podtrzymanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i religijnej,
   • czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego,
   • ma obowiązek organizowania spotkań szkoleniowych dla nauczycieli, umożliwiać udział w kursach pedagogicznych,
   • dba o zapewnienie bezpieczeństwa na terenie szkoły zarówno uczniów, jak i pracownikom szkoły (dyżury nauczycielskie, dyżury pracowników szkoły, monitoring wejść i wyjść osób wchodzących i wychodzących ze szkoły),
   • stwarza warunki do przestrzegania w szkole „Wytycznych MEiN, MZ i GIS” obowiązujących w okresie pandemii, zapewnia równowagę pomiędzy wymaganiami reżimu sanitarnego a działaniami chroniącymi zdrowie psychiczne uczniów (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego),
   • dostosowuje ofertę zajęć pozalekcyjnych do oczekiwań uczniów w celu stworzenia warunków do realizacji pasji, udziału w zajęciach sportowych, kontaktu z przyrodą, a także kontaktu bezpośredniego uczniów ze sobą, z zachowaniem zasad sanitarnych,
   • dokonuje analizy obciążeń nauczycieli, wychowawców i pedagogów czynnościami formalnymi (np. prowadzeniem dokumentacji uzupełniającej, sprawozdań), w miarę możliwości redukuje ich ilość, analizuje dotychczasowe procedury i regulaminy, aby odciążyć kadrę na rzecz tworzenia warunków do nawiązywania indywidualnych relacji z uczniami i klasami (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”),
   • czuwa nad wykorzystaniem lekcji wychowawczych do budowania systemu wsparcia psychicznego uczniów – wg Raportu Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego” rekomendowane są „zwykłe rozmowy, zainteresowanie przeżyciami uczniów, proste zabawy integracyjne, wstępne rozpoznanie dotyczące liczby uczniów o bardzo złej kondycji psychicznej”,
   • czuwa nad intensyfikowaniem współpracy nauczycieli i wychowawców z pedagogiem, psychologiem szkolnym oraz pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznych w celu szybkiego i skutecznego reagowania na zaobserwowane problemy uczniów,
   • czuwa nad wykonywaniem zadań przez specjalistów szkoły – pedagog, psycholog i inni specjaliści powinni aktywnie włączać się do bezpośredniej pracy profilaktycznej i bezpośredniego wsparcia uczniów i rodziców, służyć doradztwem dla nauczycieli, wspierać ich w identyfikowaniu problemów uczniów i prowadzeniu z uczniami zajęć wspierających, integracyjnych, profilaktycznych,
   • inicjuje utworzenie systemu wsparcia nauczycieli, wychowawców, innych psychologów czy pedagogów, którym trudno jest wspierać uczniów z uwagi na to, że sami przeżywają stan silnego przygnębienia epidemią, przemęczenia lub przechodzą inny kryzys psychiczny (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”),
   • nadzoruje realizację Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego.
   
   Pedagog, psycholog szkolny:
   • diagnozuje środowisko wychowawcze, w tym stan kondycji psychicznej uczniów,
   • uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
   • zapewnia uczniom pomoc psychologiczną w odpowiednich formach,
   • współpracuje z rodzicami uczniów potrzebującymi szczególnej troski wychowawczej lub stałej opieki, wsparcia psychologicznego,
   • zabiega o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów,
   • współpracuje z rodzicami w zakresie działań wychowawczych i profilaktycznych, udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom uczniów,
   • współpracuje z placówkami wspierającymi proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły i poszerzającymi zakres działań o charakterze profilaktycznym, w tym z poradnią psychologiczno-pedagogiczną,
   • wspiera nauczycieli, wychowawców, inne osoby pracujące z uczniami w identyfikacji problemów uczniów, w tym wczesnych objawów depresji, a także
     w udzielaniu im wsparcia,
   • rozwija współpracę z nauczycielami, wychowawcami, a także pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznych w celu szybkiego i skutecznego reagowania na zaobserwowane problemy uczniów,
   • aktywnie włącza się do bezpośredniej pracy profilaktycznej i bezpośredniego wsparcia uczniów i rodziców, służy doradztwem dla nauczycieli, wspiera ich
     w identyfikowaniu problemów uczniów i prowadzeniu z uczniami zajęć wspierających, integracyjnych, profilaktycznych,
   • wspiera nauczycieli, wychowawców, innych psychologów czy pedagogów, którym trudno jest wspierać uczniów w związku z tym, że sami przeżywają stan silnego przygnębienia epidemią, przemęczenia lub przechodzą inny kryzys psychiczny (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”),
   • promuje budowanie dobrych, wzajemnych relacji pomiędzy wszystkimi grupami społeczności szkolnej, jako czynnika zwiększającego skuteczność i efektywność udzielanego wsparcia.
   
   Nauczyciele:
   • kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji, atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka powinni proponować uczniom pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole,
   • odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole i poza jej terenem, w czasie wycieczek, wyjść itp.,
   • wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania,
   • mają obowiązek reagowania na przejawy u dzieci niedostosowania społecznego,
   • udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, w oparciu o rozpoznanie potrzeb uczniów,
   • inspirują uczniów do twórczych poszukiwań,
   • przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, a także depresją i innymi negatywnymi skutkami epidemii COVID-19,
   • przestrzegają reguł sanitarnych określonych w „Wytycznych MEiN, MZ, GIS”, obowiązujących w szkole w okresie epidemii COVID-19,
   • udzielają uczniom pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, skutków długotrwałej izolacji społecznej, ograniczeń i nieprzewidywalnych zmian związanych z epidemią COVID-19.
   
   Wychowawcy klas:
   • diagnozują sytuację wychowawczą w klasie, zapewniają atmosferę współpracy, zaufania, otwartości, wzajemnego wspomagania,
   • rozpoznają potrzeby uczniów w zakresie ochrony zdrowia psychicznego, w tym zagrożenia wynikające z długotrwałej izolacji społecznej w okresie epidemii COVID-19,
   • rozpoznają indywidualne potrzeby rozwojowe uczniów,w tym czynników chroniących i czynników ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych,
   • na podstawie dokonanego rozpoznania oraz celów i zadań określonych w Szkolnym Programie Wychowawczo-Profilaktycznym opracowują plan pracy wychowawczej dla klasy na dany rok szkolny, uwzględniając specyfikę funkcjonowania zespołu klasowego i potrzeby uczniów,
   • przygotowują sprawozdanie z realizacji planu pracy wychowawczej i wnioski do dalszej pracy,
   • zapoznają uczniów swoich klas i ich rodziców z prawem wewnątrzszkolnym i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły,
   • są członkami zespołu wychowawców i wykonują zadania zlecone przez przewodniczącego zespołu,
   • oceniają zachowanie uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami - uwzględniają trudności w funkcjonowaniu uczniów w szkole wynikające z długotrwałego trwania w stanie epidemii COVID-19,
   • współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów, pedagogiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach,
   • wspierają uczniów potrzebujących pomocy, znajdujących się w trudnej sytuacji,
   • rozpoznają oczekiwania swoich uczniów i ich rodziców,
   • dbają o dobre relacje uczniów w klasie, utrzymywanie kontaktów rówieśniczych, rozwijanie wzajemnej pomocy i współpracy grupowej,
   • podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom podopiecznych,
   • współpracują z sądem, policją, innymi osobami i instytucjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży,
   • podejmują działania w zakresie poszerzania własnych kompetencji wychowawczych.
   
   Rada Rodziców:
   • działa na rzecz opiekuńczej, dydaktycznej i wychowawczej funkcji szkoły, a także podejmuje działania zmierzające do doskonalenia statutowej działalności szkoły,
   • uchwala w porozumieniu z radą pedagogiczną:
     ♦ program wychowawczo – profilaktyczny szkoły obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym, realizowane przez nauczycieli, dostosowane do potrzeb rozwojowych uczniów, potrzeb danego środowiska, a skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców 
   • wyraża opinie dotyczące:
     ♦ szkolnego zestawu programów i podręczników na dany rok szkolny,
     ♦ podjęcia i prowadzenia w szkole działalności przez stowarzyszenia i inne,
     ♦ organizacje, których celem jest działalność dydaktyczno – wychowawcza,
     ♦ oceny pracy nauczyciela po zakończeniu stażu na kolejny stopień awansu zawodowego,
     ♦ planu finansowego na rok budżetowy.
   
   Samorząd Uczniowski:
   • jest inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego uczniów szkoły, działalności oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi w porozumieniu z dyrektorem,
   • uczestniczy w diagnozowaniu sytuacji wychowawczej szkoły,
   • uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
   • współpracuje z Zespołem Wychowawców i Radą Pedagogiczną,
   • prowadzi akcje pomocy dla potrzebujących kolegów,
   • reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego,
   • propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji,
   • dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję,
   • może podejmować działania z zakresu wolontariatu.
     
     
   Rodzice:
   • współtworzą Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny,
   • uczestniczą w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły,
   • uczestniczą w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
   • uczestniczą w wywiadówkach organizowanych przez szkołę,
   • zasięgają informacji na temat swoich dzieci w szkole,
   • współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie,
   • dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów,
   • Rada Rodziców ‒ uchwala w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny.
   
   
8. PRZEGLĄD KALENDARZA ŚWIĄT, UROCZYSTOŚCI, TRADYCJI I OBYCZAJÓW SZKOLNYCH
   
   Obchodzenie świąt państwowych:
   • Dzień Edukacji Narodowej,
   • Święto Odzyskania Niepodległości,
   • Święto Konstytucji 3 Maja,
   • Dzień Flagi.
   
   Zwyczaje szkolne:
   • Święto Szkoły,
   • Pasowanie uczniów klas pierwszych,
   • Pasowanie czytelnika,
   • Sportowy Mikołaj,
   • Festyn rodzinny,
   • Pożegnanie uczniów kończących szkołę podstawową i gimnazjum.
   
   Kultywowanie tradycji i obyczajów:
   • Kiermasz “Pomaganie jest smaczne”,
   • Dzień Dziecka,
   • Dzień Sportu,
   • Dzień Babci i Dziadka,
   • Andrzejki klasowe,
   • Mikołajki klasowe,
   • Jasełka,
   • Kiermasz świąteczny,
   • Zabawy karnawałowe,
   • Walentynki,
   • Dzień Języków Obcych,
   • Dzień Teatru,
   • „Śniadanie daje moc”,
   • Karaoke po polsku,
   • Pierwszy dzień wiosny.

   Przedstawiona propozycja uroczystości szkolnych może być zmieniana decyzją Rady Pedagogicznej.

9. DIAGNOZA POTRZEB I ZASOBÓW
   
   Potrzeby i zasoby szkoły – z zakresu wychowania i profilaktyki – diagnozowane są na podstawie:
   • ankiet kierowanych do rodziców, uczniów i nauczycieli,
   • rozmów indywidualnych i wywiadów prowadzonych z uczniami ich rodzicami i nauczycielami,
   • bieżących obserwacji zachowań uczniów na lekcjach, podczas przerw, zajęć świetlicowych i pozalekcyjnych, a także na wycieczkach oraz imprezach pozaszkolnych,
   • analizy niepowodzeń szkolnych dokonywanej po każdym semestrze,
   • analizy dokumentacji dotyczącej diagnozowania, monitorowania oraz podejmowania interwencji wychowawczej (dzienniki lekcyjne, zeszyty kontaktów, protokoły posiedzeń zespołu wychowawczego, dokumentacja pedagoga i psychologa, notatki służbowe i zawierane kontrakty).
   
   Wnikliwa analiza posiadanych informacji pozwoliła wyłonić podstawowe problemy występujące w szkole, którymi są:
   • niskie potrzeby edukacyjne,
   • brak motywacji do nauki,
   • przypadki agresji słownej, dyskryminacji, nietolerancji i przemocy fizycznej,
   • mała frekwencja na zajęciach wyrównawczych,
   • stosowanie cyber – przemocy przez uczniów,
   • trudności wychowawcze uczniów z dysfunkcjami i niepełnosprawnościami. 
   
   Analizując zagrożenia wśród uczniów i ich rodziców uwzględniono również problemy istniejące w środowisku lokalnym. W związku z tym wyróżniono następujące obszary problemowe:
   • bezrobocie i zubożenie rodzin,
   • niska samoocena dzieci i ich rodziców (szczególnie po utracie pracy przez rodziców, zarobkowy wyjazd za granicę),
   • zaburzone więzi rodzinne, a tym samym wpływy wychowawcze środowiska rodzinnego.
   
   Wobec powyższego nauczyciele i pracownicy szkoły w swojej pracy wychowawczej, wspierając obowiązki rodziców, będą zmierzać do tego, aby uczniowie:
   • znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego w wymiarze: intelektualnym, emocjonalnym, duchowym, społecznym, zdrowotnym,
   • utożsamiali się ze szkołą, jej patronem, umieli kultywować szkolne tradycje,
   • rozwijali w sobie ciekawość poznawczą, ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy i dobra w świecie,
   • mieli świadomość życiowej użyteczności poszczególnych przedmiotów szkolnych jak i całej edukacji na danym etapie,
   • stawali się coraz bardziej samodzielni, odpowiedzialni w dążeniu do dobra własnego i innych,
   • uczyli się szacunku dla wspólnego dobra jako postawy życia społecznego,
   • przygotowali się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie, w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych,
   • przygotowali się do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz mieli możliwość doskonalenia się,
   • kształtowali w sobie umiejętność słuchania innych, rozumienia ich poglądów, umieli współdziałać i współtworzyć w szkole wspólnotę nauczycieli i uczniów,
   • poszukiwali, odkrywali i dążyli na drodze rzetelnej pracy do osiągnięcia wszelkich celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca na świecie.
   
   
10. ZASADY EWALUACJI PROGRAMU WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNEGO
    
    Ewaluacja programu polega na systematycznym gromadzeniu informacji na temat prowadzonych działań, w celu ich modyfikacji i podnoszenia skuteczności programu wychowawczo – profilaktycznego. Ewaluacja przeprowadzana będzie poprzez:
    1. obserwację zachowań uczniów i zachodzących w tym zakresie zmian,
    2. analizę dokumentacji,
    3. przeprowadzanie ankiet, kwestionariuszy wśród uczniów, rodziców i nauczycieli,
    4. rozmowy z rodzicami,
    5. wymianę spostrzeżeń w zespołach wychowawców i nauczycieli,
    6. analizę przypadków.
    
    Ewaluacja programu przeprowadzana będzie w każdym roku szkolnym przez Zespół Wychowawczy powołany przez dyrektora. Zadaniem Zespołu jest opracowanie planu ewaluacji, organizacja badań oraz opracowanie wyników. Z wynikami prac zespołu w formie raportu ewaluacyjnego zostanie zapoznana rada pedagogiczna i rada rodziców.
    
    
11. TREŚCI WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE DO REALIZACJI PODCZAS GODZIN DO DYSPOZYCJI WYCHOWAWCY

1. Klasy I – III SP nr 75 klasy I – VIII SP nr 116 oraz oddziały przedszkolne
   

2. Klasy IV SP nr 75 

3. Klasy V SP nr 75

4. Klasy VI SP nr 75

5. Klasy VII SP nr 75

6. Klasy VIII SP nr 75